15-lecie PWSZ w Koninie

W październiku 2012 r. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie obchodziła jubileusz 15-lecia istnienia. Nie byłoby tej uroczystości, gdyby nie Marek Naglewski, wojewoda koniński, prorektor uczelni w latach 2007-2011, który batalię o uruchomienie w Koninie państwowej uczelni zawodowej rozpoczął już w 1995 roku. Wspierało go wiele innych osób, których działania spowodowały, że w 1998 roku została utworzona (jako druga w Polsce, po Tarnowie) Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie.
 
− W połowie lat 90-tych zrodził się w kręgach rządowych pomysł powołania w Polsce wyższych szkół zawodowych – wspomina dr Marek Naglewski. – To bardzo mnie zainteresowało, bo kilka lat wcześniej miałem możliwość przyjrzenia się tego typu uczelniom w Saint-Étienne. We Francji uczelnie zawodowe powstały przede wszystkim w celu przygotowania kadry mającej zająć się restrukturyzacją obszarów, których podstawą funkcjonowania były dotychczas kopalnie. Spodziewaliśmy się, że również w Koninie dojdzie z czasem do procesu wygaszania przemysłu wydobywczego i potrzebni będą specjaliści, którzy przyczynią się do rozwoju innych dziedzin gospodarki – tłumaczy.
 
Plany wojewody Naglewskiego od początku wspierał Kazimierz Pałasz, prezydent Konina, a także Włodzimierz Fraszczyk, przewodniczący Sejmiku Samorządowego Województwa Konińskiego. Prezydent już w grudniu 1995 r. zadeklarował gotowość przekazania na potrzeby planowanej uczelni budynku przy ulicy Przyjaźni 1, który w ostatnich latach był siedzibą Urzędu Miejskiego. – Powstaniu uczelni towarzyszyło wiele emocji – mówi Kazimierz Pałasz. – Zapowiadanej ustawy o wyższych szkołach zawodowych nie było, a do Konina chciała wejść uczelnia prywatna. Wielu radnych było za przyjęciem takiego rozwiązania (był to okres bardzo dynamicznego rozwoju tego typu uczelni), by obiekt przy ulicy Przyjaźni 1 wydzierżawić lub sprzedać uczelni prywatnej, która bardzo o to zabiegała – wspomina.
 
Ustawa o wyższych szkołach zawodowych rodziła się bólach. Jej uchwalenie wymagało dużej mobilności sił parlamentarnych. Dopiero w 1997 roku, u schyłku rządów lewicowej koalicji, udało się uzyskać poparcie parlamentarzystów spoza dużych centrów akademickich do uchwalenia ustawy o wyższych szkołach zawodowych.  Uczelnie te nie były ulubionym młodszym rodzeństwem zasłużonych państwowych szkół akademickich. Nie wszędzie i nie w tym samym stopniu dostrzegano potencjalne zagrożenie z ich strony, a konflikty pojawiały się i narastały w miarę zaostrzania się konkurencji w sytuacji nadchodzącego niżu demograficznego[1].
 
Pomimo niewiadomego terminu zakończenia prac nad uchwaleniem ustawy, prace związane z uruchomieniem w Koninie uczelni nabierały tempa. Pod koniec grudnia 1995 roku wpłynął do wojewody konińskiego list z Departamentu Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Edukacji Narodowej z propozycją, by na organizatora uczelni wyznaczyć dr. Tomasza Olejniczaka, dotychczasowego kuratora oświaty w Koninie.
 
− Powołanie w Koninie uczelni nowego typu traktowaliśmy jako ogromną szansę dla naszego miasta i regionu, zwłaszcza, że były to ostanie lata funkcjonowania małych województw, wśród których województwo konińskie zajmowało przedostatnie miejsce pod względem liczby osób z wykształceniem wyższym – mówi dr Olejniczak, pierwszy prorektor uczelni. – Istotnym argumentem było również, że odsetek młodzieży z terenu województwa konińskiego ubiegającej się dotychczas o przyjęcie na studia był stosunkowo niski, m.in. ze względu na wysokie koszty edukacji poza miejscem zamieszkania. W Koninie istniała odpowiednia baza materialna, a poparcie społeczne dla tego przedsięwzięcia było bardzo duże. Wyrażało się m.in. deklaracjami zakładów pracy i gmin o finansowym wspieraniu szkoły oraz zapewnieniu studentom miejsca praktyk zawodowych – tłumaczy pierwszy prorektor uczelni.
 
Budynek przy ulicy Przyjaźni 1 nie był jedynym obiektem przewidzianym na działalność nowej uczelni. Szkoła miała przejąć także obiekty, wraz z zespołem boisk sportowych, internatem i stołówką, należące do Kolegium Nauczycielskiego oraz Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych, przy ul. ks. J. Popiełuszki. Stało się to oficjalnie w 2000 roku. We wrześniu 2004 roku uczelnia wzbogaciła się o kompleks budynków przy ul. kard. S. Wyszyńskiego 3c, przekazany przez samorząd Konina, a w 2007 roku stała się właścicielem budynku przy ul. Milewskiego 8 w Turku (dzięki samorządowi miasta Turku i powiatu tureckiego), gdzie znajdowała się przez jakiś czas siedziba Zamiejscowego Wydziału Budownictwa i Instalacji Komunalnych.
 
Do grupy starającej się o utworzenie w Koninie uczelni zawodowej dołączył w 1997 roku prof. dr hab. Józef Orczyk z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, który, jako kandydat na pierwszego rektora uczelni, został powołany na pełnomocnika wojewody konińskiego ds. związanych z organizacją i tworzeniem szkoły. W rezultacie Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie (od 2001 roku Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Koninie) została powołana do życia 1 lipca 1998 roku na mocy rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z 16 czerwca 1998 roku. Prof. dr. hab. Józef Orczyk został mianowany przez ministra edukacji narodowej na rektora uczelni 30 czerwca 1998 roku. Uroczyste wręczenie nominacji odbyło się w siedzibie Ministerstwa Edukacji Narodowej w Warszawie.
 
Pierwsze posiedzenie Senatu WSZ w Koninie odbyło się 2 lipca 1998 roku w sali herbowej Urzędu Wojewódzkiego w Koninie, podczas którego Stanisław Tamm, wojewoda koniński (kontynuujący rozpoczęte przez Marka Naglewskiego prace nad uruchomieniem uczelni), wręczył rektorowi Józefowi Orczykowi akt powołania uczelni oraz dokumenty przekazania budynku przy ul. Przyjaźni 1 na siedzibę WSZ w Koninie. W trakcie spotkania rektor wyznaczył kierowników specjalności: prof. dr hab. Jacek Fisiak objął kierownictwo specjalności język angielski, dr hab. Kazimiera Myczko – języka niemieckiego, prof. dr hab. Bogusław Marecki – wychowania fizycznego z gimnastyką korekcyjną, dr hab. Antoni Sobczak – specjalności ekonomicznych, dr hab. Jan Grzesiak – edukacji wczesnoszkolnej, a dr Małgorzata Adamczak – pracy socjalnej.
 
Na samym początku uczelnia prowadziła studia zawodowe licencjackie na specjalnościach: edukacja wczesnoszkolna, finanse i zarządzanie organizacjami, gospodarka regionalna, język angielski, język niemiecki, praca socjalna oraz wychowanie fizyczne z gimnastyką korekcyjną. Od października 1999 roku specjalności kształcenia podporządkowano instytutom, którymi kierowali: dr hab. Jan Grzesiak (Instytut Edukacji Wczesnoszkolnej), dr hab. Antoni Sobczak (Instytut Ekonomiczny), prof. dr hab. Włodzimierz Sobkowiak (Instytut Neofilologii), prof. dr hab. Bogusław Marecki (Instytut Wychowania Fizycznego) oraz dr Marta Cichocka (Instytut Pracy Socjalnej). W październiku 2000 roku Instytut Wychowania Fizycznego uruchomił specjalność ekonomika turystyki, a w 2004 roku rozpoczęto prowadzenie studiów inżynierskich na kierunku mechanika i budowa maszyn (Instytut Techniczny kierowany przez prof. dr. hab. inż. Janusza Walczaka) oraz studia licencjackie na kierunku politologia (Instytut Politologii prowadzony przez dr. Tadeusza Wallasa). W 2006 roku ruszyły studia na kierunku inżynieria środowiska w Zamiejscowym Instytucie Inżynierii Środowiska w Turku, którego kierowanie powierzono dr. hab. Maciejowi Urbaniakowi.
We wrześniu 2002 roku Instytut Wychowania Fizycznego zmienił nazwę na Instytut Kultury Fizycznej. Dotychczasowy Instytut Edukacji Wczesnoszkolnej od września 2003 roku nosił nazwę Instytutu Edukacji Szkolnej, a od grudnia 2007 roku Instytutu Pedagogiki. W maju 2008 roku Senat PWSZ podjął decyzję o powołaniu Instytutu Medycznego.
 
Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z 27 lipca 2005 roku, obejmująca wszystkie typy szkół wyższych, zmusiła państwowe wyższe szkoły zawodowe do przeorganizowania dotychczasowego sposobu funkcjonowania, ponieważ nie akceptowała już specjalności jako podstawowej jednostki nauczania w zawodowej szkole wyższej. Zgodnie z jej wymogami PWSZ w Koninie rozpoczęła w październiku 2005 roku kształcenie na kierunkach: mechanika i budowa maszyn (specjalności: technika cieplna oraz konstrukcja i technologia maszyn), filologia (specjalności: język angielski i język niemiecki), pedagogika (specjalności: edukacja wczesnoszkolna i praca socjalna), politologia (specjalności: samorząd i władza lokalna oraz współpraca europejska), turystyka i rekreacja (specjalność: ekonomika turystyki), wychowanie fizyczne (specjalność: wychowanie fizyczne z gimnastyką korekcyjną) oraz zarządzanie i marketing (specjalności: finanse i rachunkowość w organizacjach i gospodarka nieruchomościami). Od roku akademickiego 2006/2007 kierunek zarządzanie i marketing zmienił nazwę na zarządzanie, z dwiema specjalnościami: finanse i rachunkowość w organizacjach oraz gospodarka nieruchomościami. W czerwcu 2007 r., jako pierwsza z polskich uczelni tego typu, PWSZ w Koninie otrzymała zgodę ministra nauki i szkolnictwa wyższego na prowadzenie studiów pierwszego stopnia na kierunku praca socjalna. W roku akademickim 2008/2009 uczelnia rozpoczęła kształcenie na dwóch nowych kierunkach: pielęgniarstwie (studia pomostowe) oraz informacji naukowej i bibliotekoznawstwie, a od roku akademickiego 2009/2010 na fizjoterapii i budownictwie.
 
 
Struktura uczelni zmieniała się dynamicznie. W pierwszych latach uczelnia prowadziła studia na specjalnościach, od 2005 r. kształcenie odbywa się na kierunkach. W 2007 pojawiły się wydziały. Początkowo istniały trzy: Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia, Społeczno-Techniczny oraz Zamiejscowy Wydział Budownictwa i Instalacji Komunalnych w Turku, który został zlikwidowany, a kierunki zostały przeniesione do Konina. Od września 2013 r. funkcjonowały wydziały: Wdział Kultury Fizycznej i Ochrony Zdrowia, Wydział Społeczno-Humanistyczny oraz Wydział Budownictwa, Mechaniki i Inżynierii Środowiska.
 
Pierwszym rektorem PWSZ w Koninie  był prof. dr hab. Józef Orczyk (1998-2007), kolejnym prof. nadzw. dr hab. Wojciech Poznaniak (2007-2011). W kadencji 2011-2015 uczelnią kierował prof. zw. dr hab. Mirosław Pawlak. Dzięki ich staraniom i zaangażowaniu PWSZ w Koninie jest dynamicznie rozwijającą się uczelnią, dostosowującą się do oczekiwań rynku pracy, gdzie wykładają świetni fachowcy. Dba o rozwój naukowy własnej kadry dydaktycznej, oferuje także szereg studiów podyplomowych a studenci mogą studiować w przyjacielskiej atmosferze. Jest nowoczesną Uczelnią, posiadającą akademiki, boiska sportowe, świetnie wyposażoną bibliotekę, Centrum Wykładowo-Dydaktyczne z największą w tej części wielkopolski aulą wykładowo-koncertową, wydawnictwo i Akademickie Centrum Językowe. Mieści się w czterech nowoczesnych obiektach, dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. A wszystko to w zasięgu ręki każdego studenta ze względu na dogodną lokalizację w centrum Polski, przy magistrali kolejowej, skrzyżowaniu autostrady i dróg krajowych, 31 km od Koła, 30 km od Słupcy i 36 km od Turku.


Ewa Kapyszewska

 
[1] T. Winnicki, Ciężki poród i trudne dzieciństwo państwowych wyższych szkół zawodowych – Impresje nieinstytucjonalne, w: Udana dekada. Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe w Polsce. 1998-2008, red. Janusz S. Gruchała, Ciechanów-Krosno, 2008.